Việc hấp thụ sắt qua đường ăn uống phụ thuộc nhiều yếu tố, trong đó có sự tương tác với các hợp chất khác được đưa vào cơ thể. Một số thành phần trong matcha, tuy có lợi cho sức khỏe, lại có khả năng cản trở việc hấp thụ sắt trong đường ruột, từ đó làm nảy sinh mối lo ngại về việc sử dụng matcha không đúng cách có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình tạo máu (sản xuất hồng cầu). Bài viết sẽ phân tích chi tiết hơn về cơ chế này để giúp bạn hiểu rõ và sử dụng matcha một cách an toàn, hiệu quả.
Matcha được làm từ lá trà xanh nguyên chất, nghiền mịn thành bột và sử dụng toàn bộ phần lá, do đó giữ lại được hầu hết các dưỡng chất có trong trà. Trong thành phần của matcha có chứa các hoạt chất nổi bật như catechin, EGCG (epigallocatechin gallate), caffeine và một lượng tanin nhất định. Mặc dù các chất này tốt cho sức khỏe, nhưng chúng cũng có thể ảnh hưởng xấu đến hấp thụ sắt, nhất là sắt không heme có nguồn gốc thực vật.
Trong matcha, tanin là thành phần có thể liên kết với sắt, hình thành hợp chất khó hấp thụ ở ruột non. Nếu thường xuyên uống matcha gần thời điểm ăn với lượng lớn, nguy cơ thiếu sắt trong cơ thể sẽ tăng lên theo thời gian. Caffeine cũng làm giảm hấp thụ sắt nhưng mức độ không đáng kể bằng tanin.
Để tránh ảnh hưởng đến việc hấp thụ sắt, điều quan trọng không phải là phải loại bỏ matcha hoàn toàn khỏi chế độ ăn uống, mà là sử dụng nó một cách hợp lý. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc uống một đến hai ly matcha mỗi ngày được xem là an toàn đối với người bình thường, miễn là không dùng gần bữa ăn chính. Các chuyên gia khuyến nghị nên uống matcha trước hoặc sau bữa ăn khoảng một giờ, đặc biệt khi bữa ăn đó giàu sắt.
Ngoài ra, bạn cũng có thể bổ sung thêm vitamin C trong bữa ăn để tăng cường khả năng hấp thụ sắt. Vitamin C là yếu tố hỗ trợ quá trình hấp thụ sắt bằng cách trung hòa các hợp chất như tanin gây ức chế. Bổ sung nước cam hoặc chanh giàu vitamin C trong bữa ăn sẽ giúp bạn tận dụng tối đa lượng sắt hấp thụ dù sau đó có uống matcha.
Matcha nên được pha với lượng vừa phải để hạn chế việc dung nạp quá nhiều tanin và caffeine, tránh gây áp lực lên dạ dày và thần kinh. Đồng thời, bạn cũng không nên uống khi đói vì điều này dễ dẫn đến cảm giác khó chịu như buồn nôn hoặc cồn cào trong dạ dày. Nên ưu tiên sử dụng loại matcha nguyên chất, không pha trộn để đảm bảo an toàn và nhận được nhiều lợi ích sức khỏe nhất.
Những người đang bị thiếu máu do thiếu sắt, phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú và người ăn chay trường có nhu cầu sắt cao hơn bình thường. Đối với các nhóm này, nếu tiêu thụ matcha thường xuyên mà không điều chỉnh thời điểm sử dụng thì nguy cơ thiếu máu sẽ tăng lên đáng kể.
Trẻ em và người cao tuổi cũng nên thận trọng nếu dùng matcha thường xuyên. Vì sắt rất quan trọng cho sự phát triển của trẻ và người già dễ bị kém hấp thụ, việc uống quá nhiều matcha có thể không phải lựa chọn tối ưu.
Những người dùng thuốc bổ sung sắt, thuốc chống đông máu và thuốc điều trị huyết áp nên cân nhắc kỹ trước khi sử dụng matcha. Các hợp chất trong matcha như catechin và caffeine có thể tương tác với thuốc, làm giảm hiệu quả hoặc cản trở hấp thụ. Do đó, khi dùng matcha trong thời gian dùng thuốc, bạn cần được tư vấn bởi bác sĩ chuyên môn.
Uống matcha mang lại nhiều giá trị tích cực cho sức khỏe, nhưng nếu sử dụng không đúng liều lượng hoặc thời điểm, có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ sắt của cơ thể. Điều này đặc biệt đáng lưu ý với người dùng thường xuyên. Câu trả lời cho việc "Uống nhiều matcha có khả năng gây thiếu máu không?” là có, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu dùng hợp lý.
Nguồn: Long Châu
Xem thêm: